آی ترک
انسان ها با توجه به مقتضیات زمانی خود، نیاز به بازی و سرگرمی داشته اند و این نیازها در زمان های گذشته که از تلویزیون و رادیو خبری نبود بیشتر احساس میشد زمانی که همه چیز طبیعی و به طبیعت وابسته بود و به شدت احساس به سلامت جسمانی را در خود می دیدند شروع به ابداع بازی های مختلف، با توجه به محیط و عقاید خود می کردند.
هر کدام از بازی ها اهداف خاص خود را دارند که کودک در آینده ای نه چندان دور با در زندگی خود با آنها روبرو خواهد شد، دکتر رضا مهجور در کتاب روان شناسی بازی از قول آدلرمی می گوید: « اطلاعاتی که کودک از طریق بازی بدست می آورد، نه تنها به زندگی حال او بلکه به زندگی آینده او ارتباط می یابد. » بازی های بومی و محلی ترکمن ها در عین سادگی جذابیت خاص خود را دارد که برای نسل امروزی تازگی و طراوت خاص خود را دارد دراین قسمت به معرفی یکی از این بازی ها می پردازیم.
آی ترک گون ترگ (آنقلیچ ، آلتین قلیچ): به معنی ماه را می خواهم، خورشید را می خواهم، که به احتمال قوی نمادی از طبیعت پرستی ترکمن ها قبل از اسلام و زمانی که مسلمان نشده بودند می تواند باشد.
اهداف بازی: انتخاب – نوع دوستی – همکاری و تعاون – بهبود سرعت – استقامت و عکس العمل – چابکی – دقت و هو شیاری – روحیه مشورت و تیز هوشی.
این بازی یکی از معتبرترین بازی های بومی و محلی ترکمن ها می باشد. تعداد بازیکنان از 12تا22 نفر متغیر است، بازیکنان به دو گروه تقسیم می شود که معمولا گروه ها به دختر و پسر مجزا می شود.
نحوه بازی: بازیکنان به دو گروه تقسیم می شوند، سپس گروه ها بازی را با گفتن آی ترک گون ترک شروع میکنند، بدین گونه:
آی ترک
گون ترک
بیزدن سیزا کم گرگ
سایراپ دورن دیل گرگ
دیل ایچنده کم گرگ
سپس از بین آنان یکی را انتخاب کرده و به نام، او را صدا کرده و می گویند فلان کس را می خواهیم، فردی که انتخاب می شود به طرف گروه مقابل که دستها را محکم زنجیر کرده اند حرکت کرده و سعی میکند با پاره کردن زنجیر یکی از بازیکنان آنان را به تیم خود اضافه کند. از طرف دیگربازیکنان تیم مقابل با محکم کردن زنجیر دستها سعی دارند از پاره شدن زنجیر جلوگیری کنند و آن بازیکن را برای تیم خود نگه دارند، بازی همینگونه ادامه پیدا میکند تا در نهایت تعداد یکی از دو گروه به حداقل ممکن برسد که ادامه بازی با آنان تعداد ممکن نباشد، بنا براین گروه پرجمعیت برنده حساب می شود.
آهنگ آی ترگ -طاهر آتابای دانلود
پ.ن: ۱- ترکمن ها برای مظاهر طبیعت , همچون ماه و خورشید احترام خاصی قایل بودند و حتی نام فرزندانشان را از عناصر طبیعت میگرفتند . مثل : آی لر .آی لاله .آی تکین. آی ناز و گون آی-آی هان و…
۲-این بازی امروزه در عروسی ها -هنگامی که کاروان عروس به طرف منزل داماد حرکت میکند-درمحلی می ایستد تا عروس ،داماد آخرین ناگفته های خود را باهم درمیان بگذارند-توسط همراهان اجرا می شود.