مارقوش– اخبار اجتماعی؛ دکتر اراز محمد سارلی*: روز چهارشنبه مورخ یکم مرداد 1393،طی دیداری با مدیر کل صدا و سیمای گلستان جناب آقای عبدالحسینی ، در خصوص برنامه های ترکمنی سیمای گلستان از منظر عملکرد و رویکردها تبادل نظرهایی حضور اینجانب و دکتر مهران شکیبایی صورت پذیرفت (آقای گل چشمه در آخرین لحظات به این جلسه نرسیدند) و مواردی از تحلیل سوابق برنامه های ترکمنی ارائه شد.
از جمله نقدهایی به برنامه تولیدی “حامراق باجالار” و “اخبار ترکمنی” عنوان گردید. برنامه طنز ترکمنی اشاره شده علی رغم ویژگی تولید محلی دارای مضامینی سلبی، مبنی بر عدم رعایت قواعد تکریم فرهنگ و آداب و سنن ترکمن مواجه است. همچنین برنامه خبر ترکمنی با ذکر خبر روز قبل، عملا خبر سوخته را ارائه می‌نماید و می‌تواند خبر همان روز شهرهای ترکمن‌نشین را پوشش دهد.
همچنین عنوان گردید: مدت نیم ساعت برنامه ترکمنی با عنوان “اولکام” هم با توجه به جمعیت مخاطبان، قابل افزایش است و اکتفا به این حداقل زمان با توجه به شرایط و واقعیت‌های جامعه، مکفی و رضایت بخش نمی‌باشد. ارائه برنامه‌های جدید با استفاده از کارشناسان حوزه های مختلف به جذابیت بیشتر کمک خواهد کرد.
همچنین ، با نگاهی به شبکه های ماهواره ای و گسترش روز افزون آن در بین آحاد مردم، ضرورت پاسخگویی عالمانه با استفاده از دانشمندان دینی در برابر شبهات مختلف قابل انکار نمی باشد.
همچنین تعدد کارشناسان بجای تکیه بر یکی دو نفر پیشنهاد شد. نگاه عمیق تر به فرهنگ و هنر و ادبیات ترکمن و بها دادن به اهل قلم و شاعران از دیگر موارد مطروحه این نشست بود. توجه به سیمای استان های قومیتی و نسبت تولید برنامه محلی در قیاس با آن استان ها مانند آذربایجان، کردستان، خوزستان و سیستان و بلوچستان از جمله تولید برنامه کودک مورد اشاره بود.
مدیر کل و معاون ایشان با استقبال از هر گونه پیشنهاد منطقی و قابل اجرا خواستار مشارکت بیشتر نخبگان و علما و صاحبان اندیشه ترکمن با رسانه ملی گردید و افزود در طی ماه مبارک رمضان، از شخصیت های ترکمن در برنامه ی پیش از افطار استفاده شده است. و از هرطرح بدیع و متناسب با راهبردهای رسانه ملی استقبال نمودند و قول پیگیری موارد مطروحه را دادند.
اینک بخشی ازمرقومه شامل اهم موارد انتظارات به شرح ذیل مندرج می گردد:
موارد ذیل در جهت کمک به حضرتعالی از طرف افرادی دلسوز و خبره ارائه می گردد و البته تحقق آنی این پیشنهادات مورد نظر نمی باشد بلکه شناسایی موارد مغفول ولی لازم و برنامه ریزی جهت نیل به آن می تواند با امعان نظر شما جامه ی عمل به خود گیرد:
* تولید برنامه های ترکمنی با نگاه به تولیدات رسانه ملی نسبت سایر قومیت ها صورت پذیرد. در این خصوص مقایسه با سایر شبکه های استان ها مانند آذربایجان،کردستان، خوزستان، سیستان و بلوچستان و غیره که متناسب به رویکرد های بومی به تولید روی آورده اند.، جهت رو یه یکسان پیشنهاد می گردد.چرا که این نسبت در مقایسه با سایر استان های مشابه نسبت چندان قابل دفاع در استان گلستان نمی باشد.
نیازهای بومی و از جمله توجه به حفظ میراث غنی زبان، فرهنگ و ادبیات ترکمنی در تولید برنامه‌های محلی ترکمنی توصیه می‌گردد.:
1- مدت برنامه های سیما در بخش ترکمن بسیار کوتاه می باشد.
2- زمان پخش برنامه ترکمنی ، برای مخاطبانش ناشناخته است.
3- اوقات شرعی مطابق توقیت احناف درج نمی شود. مانند افطار و سحری وتوقیت پنج وقت نماز.
4- برنامه کودکان در اغلب شبکه های استانی به لهجه ی محلی با پوشش بومی به اجرا گذاشته می شود. در گلستان چنین رویه ای برای کودکان ترکمن اجرایی نشده است.
5- تولید برنامه هایی با مضامین همگرایی ، وفاق ملی ودینی و اخوت و برادری به زبان ترکمنی اعم از مستند و غیره
6- تولید برنامه هایی از نخبگان ترکمن در رشته های مختلف ورزشی، علمی و کشاورزی و ادبی وهنری غیره
7- مستند تاریخ و جغرافیا و زیست بوم مناطق ترکمن نشین استان تهیه شود
8- مجال بیشتری به ادبا و هنرمندان و اهل قلم ترکمن داده شودبا تولید مستند هایی در باره ی آثار هنری و ادبی آنان.
9- استعمال زبان ترکمنی مطابق مرسوم در سایر شبکه های استانی (مانند کارشناسان و مجریان)مورد توجه باشد.
10- ایجاد فضای استفاده از افراد متعدد بجای تکرار یک چهره و صرفا برای مواعید خاص.
11- خبر ترکمنی معمولا نا کارآمد و خبر سوخته روز قبل است. می توان با عنایت به رویدادهای شهرستان های ترکمن نشین ابتکار تازه بودن خبر را به این بخش داد.
12- برنامه مذهبی توسط روحانیون ترکمن مبتنی بر تقابل با شبکه های ماهواره ای ودر جهت پاسخ به ابهامات جوانان تهیه شود.
13- ویژه برنامه جهت مناسبت های دینی واجتماعی ترکمنان تولید گردد. مانند جشن های میلاد پیامبر اکرم، آئین های سنتی چون آق آش وغیره
14- در ایام پر برکت ماه مبارک رمضان پیش از افطار و در سحر برنامه های ترکمنی تولید و پخش شود.
* استاد دانشگاه و مشاور استاندار گلستان
منبع – سایت ترکمن نشر
