خصوصیات اسب ترکمن:
1- آخال تکه
2- یموت
اسب‌های آخال‌تکه و یموت شرایط و مشخصات کلی زیر را دارا می‌باشند:
۱) قد: اسب ۱۴۸تا۱۵۵ سانتیمتر، مادیان ۱۴۷ تا ۱۵۳ سانتیمتر.
۲) سر: صورت کشیده و بلند، استخوانی، ظریف، نیم رخ محدب یا صاف.
۳) گوش: گوش‌ها درازتر از اسب عرب و کاکل آن‌ها کم مو و نرم، فک بال و پایین کشیده.
۴) گردن: بلند، کشیده، نازک و اتصال آن به بدن قوی.
۵) شانه: بلند و عضلانی.
۶) کمر: بلند و کشیده.
۷) کپل: کم‌شیب با عرض خوب و خروج دم بالاتر شروع می‌شود و اغلب دم‌ها کم مو و بلند و هیچ وقت دم نمی‌گیرند، زیر دم یعنی سرین جادارتر است.
۸) سینه: عمیق، قوی و متناسب، دور سینه اسب به طور متوسط ۱۶۷ سانتیمتر و مادیان به طور متوسط ۱۶۵ سانتیمتر است.
۹) قلم دست و پا: بلند و کشیده، قوی و استخوانی ولیکن ظریف، مفاصل قوی و متناسب، ساق متناسب و خوش ترکیب، بخلق نسبتا کوتاه و کم مو، سم پهن‌تر و کوتاه‌تر از اسب عرب.
۱۰) فاصله‌ی بین زانو و بخلق به‌طور متوسط برای اسب ۱۹ سانتیمتر و برای مادیان ۱۸ سانتیمتر.
۱۱) کتف: عریض، بلند افتاده.
۱۲) اندام: بلند وکشیده و باریک با شکم جمع.
۱۳) پوست: نرم و موج‌دار و براق، یال و دم کم‌مو و روی ساق پاها عاری از پشم و موی بلند.
۱۴) بلند‌ترین نقطه‌ی شانه تا بلند‌ترین نقطه‌ی کپل اسب۲/۱۵۴سانتیمتر، مادیان۱۵۴ سانتیمتر.
۱۵) رنگ‌های اصلی: کهر، نیله، کرنک، سمند و قره کهر.
۱۶) خصوصیات اخلاقی: خونسرد، نجیب و مطیع.
۱۷) امکانات اسب: کورس، پرش، سواری.
۱۸) تغذیه: کاه، علف بهاره، جو، یونجه.
۱۹) مناسب‌ترین آب و هوا و منطقه مورد نظر:
هوای معتدل و مرطوب و اراضی نرم غیر شنی و سنگلاخ مانند منطقه «تمر قره قوزی»- آی تمر- یلی بدراق واقع در بخش کلاله.
۲۰) طول بدن اسب ترکمن کشیده و باریک. این کشیدگی در نوع آخال تکه بیشتر از اسب یموت است.
۲۱) سم اسب‌های ترکمن مخصوص خاک نرم و بهتر و سالم است. (1)
طبق نوشته‌ی کتاب تبار نامه‌ی اسب ” مدارک قابل ملاحظه‌ای در دست است که نشان می‌دهد یکی از اجداد اولیّه در تولید اسب انگلیسی (ترو برد)، اسب بلند. کشیده و سریع ترکمن می‌باشد که در تمام مدت دو هزار سال تاریخ خود این اسب از لحاظ چابکی ، استقامت و پرش مورد تحسین عموم بوده است (2).
اسب تروبرد در سطح بین المللی دارای شهرت زیاد است .
پرنس آقاخان رهبر چهل و نهمین امام فرقه اسماعیلیه یکی از مالکین برترین اسب‌های تروبرد دنیا است. آقاخان در سن 20 سالگی در 11 جولای 1957 / م به امامت مسلمانان شیعه امامی اسماعیلیه رسید و جانشین پدر بزرگش سلطان محمد شاه شد، پرنس آقاخان را ” لقب شاهزاده میدان‌های اسب‌دوانی را هم به آقاخان دادند. آقاخان مالک اسب‌های گران‌بهاترین نیز می‌باشد . ” و می‌توان گفت یکی از بزرگترین تولید کنندگان اسب تاروبرد دنیا می‌باشد . (3)
تیره‌های اسب ترکمن
اسب ترکمن دارای دو تیره‌ی مشخص و یک تیره‌ی مخلوط ولی معروف می‌باشد به شرح زیر:
۱) یموت ۲) آخال تکه ۳) چناران
گذشته از سه تیره‌ی فوق انواعی از نژاد اسب با تغییرات جزئی به نام «جرگلان» و جیب ایشان و غیره… وجود داردکه فقط به مناسبت پرورش در منطقه نام گرفته‌اند و تغییری در جهت شکل در آن‌ها به وجود نیامده است.
گردآوری و تنظیم : یاشار نیازی
منبع:
مارقوش / دايرة المعارف ترکمن صحرا
www.margush.ir
telfax: 0172-2221228
tel: 0172-2291449
mob:+98 9392291449
استفاده از مطالب سايت با قيد منبع مانعي ندارد.
