مارقوش تورکمن صحرا : مراسم مردمی مختومقلی با حضور گسترده و پرشور مردم فرهنگ دوست ترکمن در کمال آرامش و امنیت در آرامگاهش آق توقای به پایان رسید. مراسمی که به فستیوال و جشنواره موسیقی شباهت داشت . چادرهایی نزدیک به هم برپا شده بود. بسیاری از دوستداران فرهنگ و ادبیات تا صبح شاهد تماشای برنامه های هنری ادبی بودند. شعر و ساز و موسیقی از ساعات نخستین شب تا پاسی از شب برپا بود .
آن شب بیادماندنی آق توقای بیدار بود و چشم بر هم نگذاشت . در این مجال نگاهی می اندازیم به چادرهای هنرمندان و برنامه هایشان.
چادر بندرترکمن :
بندرترکمن امسال دو چادر داشت یکی چاووش صحرا و دیگری بیرلشیک. در چادر اصلی و قدیمی بندرترکمن عبدالرحمن فراخی هنرمند محبوب و طنزپردازغایب بزرگ بود .
مثل همیشه ارازدردی خوا جه با آن صدای پرهیبتش مجری بود. هنرمندان بندرترکمن یکی پس از دیگری در این چادر برنامه اجرا کردند . شاعرانی چون ستارسوقی ،غفور خوجه و . . . شعر خواندند و نویسندگانی چون عبدالرحمن اونق نیز سخن گفتند. این چادر همچون گذشته گروه پرشور و گرم بود و بسیاری از علاقمندان را به خود کشاند .
دومین چادر بندرترکمن از آن بیرلشیک بود. جوانان خلاق و هنرمندی که برای اجرای مراسم جایگاه بسیار زیبایی درست کرده بودند. سرپرست این گروه آقای خوش پرست بود. به نظر خبرنگار اولکامیز این چادر در آق توقای با اجرای موسیقی توسط خوانندگانی چون حمید کر، مشدی چوگان ، قربان قزل خوش درخشید و برترین‌ها بود.
چادر گنبد – کلاله : امسال بصورت مشترک برپا شد منصور نامی رئیس جمعیت مختومقلی کلاله مدیر این چادر بود. مجری مراسم امانلی نساری بود . محمد آتابای و عطانظر برزین به او کمک کردند. در این چادر دکتر سارلی مشاور استاندار و یک روزنامه نگار جوان ترکمنستانی سخن گفتند. نقطه قوت این چادر حضور پررنگ سایت‌های اولکامیز ، مارقوش و ترکمن ایلی بود که با مدیریت آنا محمد بیات برنامه‌ها و خبرها را تا پاسی از شب بصورت آنلاین و لحظه به لحظه ثبت کردند.
اجرای موسیقی سنتی توسط باغشی‌هایی چون میثم شاعری ، مناف ارازنیا و امین سعادتی و ایمان عطا و صالح تکه رضایت علاقمندان را جلب کرد.
و اما چادر گمیشان حال و هوای متفاوتی داشت . در این چادر فرهیختگان ترکمن حضور بیشتری داشتند. اساتید فن به سئوالات حاضرین پاسخ دادند . این چادر به همت حمید حاجی کمی سردبیر صحرا و دکتر شکیبایی مشاور استاندار در غرب ترکمن صحرا مدیریت می شد . این چادر به مانند چادر آق قلا کمی دورتر داخل دره قرار داشت .
چادر آق قلا که امسال انتظار می رفت برنامه های زیبایی را از آن شاهد باشیم ولی حضور موفقی نداشت در این چادر که حکیم آل جلیل و آنا حاجی قانقرمه نیز حضور داشتند. موسیقی کلاسیک در آن اجرا شد جلیل سقر، ستار توماج ، ابراهیم عدلی و . . . ترانه هایی جذاب خواندند . ابراهیم پقه برای مدتی مجری بود. شعرخوانی در این چادر نسبت به چادرهای دیگر کمتر بود .
چادر خوجه نفس نیز امسال برپا بود که از جزییات آن خبری ندارم .
چادر چای قوشان به مدیریت آخوند کاکا توغدری عضو شورای روستای چای قوشان برنامه های شعر و آواز در آن اجرا شد .
البته در کنار این‌ها ده‌ها چادرهای دوستانه و یا خانوادگی در آق توقای برپا شد که در آن محفل موسیقی برپا بود.
بله واقعا شبی دلکش و نکته سرای را بر پیشانی دشت آق توقای به سر نهاده اید که هنوزه حدیث حاضر آن زبان تیز می کند تا که از ترکمن و شعر و ادب آن سخن ساز کند و فرصت خوش دلبرانه ی آق توقای را به تصویر دل در آورد.
خوشا آق توقای که به شیرینی،مختومقلی را به جان در بر گرفته؛ و هر لحظه سراغی از سرگذشت شعر ترکمن دارد.طرح وفای یار در عطش دل آق توقای ست که سراپای بر باد خیال به جانبخشی مختومقلی ست.
امسال اگر مرا سر و جانی مقرر باشد به تاریخ بیست و پنجم اردیبهشت سر به زانوی آق توقای و دست به دامان شعر و ادب خواهم نهاد تا که شاید به خط و خال شاعری آشنا شوم.
تورکمن ایلدشلریم – بو ییل مختومقلی-نینگ مراسمی اونگکی ییل-لاردان گؤزل-رأک ینه ترتیب-لی (منسجم) بیرلشیک-لی توتولجاق…
مختومقلی فراغی تورک ملتینینگ بییک شاهیر، عالم و عارف آدینی قازانان… بیرلشیک بایراغینی گؤترن انسان-دیر… شونونگ بییک-لیگی اوچین توتولیان بو مراسم-لاردا ییغی ییغی اویشیپ هر یانگادان گلیان هوسدارلاری کوپدیر. گلینگ بیز هم شول بیرلشیک گونونگ بیر پارچاسی بولایلی… انشاء الله