خنجر جنبیه

مردان در یمن براساس فرهنگ سنتی خود عادت دارند خنجر کَجی را به کمر خود می بندند که «جنبیه» نام دارد و تاریخ آن به سه هزار سال قبل از میلاد باز می گردد.
قبرهای تاریخی باستانی کشف شده نشان می دهد این خنجرها، هلالی شکل بوده اند و ساکنان قدیمی یمن از آنها استفاده می کردند

با وجود به روز سازی بخش های مختلف زندگی انسان ها و به رغم اینکه جنبیه به مانند چاقوها و کاردها و شمشمیرها، یک سلاح سرد است اما این نوع از خنجرها در فرهنگ مردم یمن در فهرست ممنوعات قرار ندارد، بلکه دارای ارزش اجتماعی و نشانه مردانگی ، وجهه و قدرت است.

یمنی ها خنجر جنبیه را به کمر خود می بندند و در مناسبت های مختلف رسمی و اجتماعی و فرهنگی، در خیابان و کوچه و بازار به همراه خود می برند
این خنجر بخش جدا نشدنی از لباس سنتی و رسمی مردم یمن است که نبود آن قابل تصور نیست.

هم اکنون جنبیه بیشتر در مراسم ها و آییئن ها و پایکوبی ها از جمله در مراسم های عروسی استفاده می شود.

ارزش هر جنبیه، به کیفیت و نوع آن است و براساس یکی از تصورات قدیمی، هر فرد به وسیله جنبیه که به کمر می بندد شناخته می شود.
بازارهای سنتی و تاریخی یمن هم پر است از انواع عتیقه و تاریخی جنبیه که قیمت برخی از آنها به بیش از 5 هزار دلار می‌رسد.

جنبیه دارای دسته ای به نام «راس الجنبیه» است که گران ترین و ارزشمندترین دسته جنبیه از شاخ کرگردن ساخته می‌شود.

اکثریت مردم در مناطق شمالی یمن در پوشیدن جنبیه در مناسبت های اجتماعی و ویژه، تاکید و پافشاری دارند این در حالی است که در مناطق جنوبی تمایل به این اقدام کمتر است.
مناطق جنوبی یمن روزگاری محل استعمار انگلیس بود و عادات قبیله ای و سنتی کمرنگ است.

در میان مردم یمن هم داستان ها و افسانه های زیادی درباره جنبیه وجود دارد؛ به عنوان مثال درباره برخی جنبیه ها گفته می‌شود اگر از قلاف خارج شود برنخواهد گشت مگر اینکه با خونی تماس داشته باشد یا حادثه قتلی را رقم بزند؛ یا درباره برخی دیگر هم گفته می شود می تواند سم مار را از فرد مارگزیده خارج کند و پادزهر مار باشد.
درباره برخی دیگر از جنبیه هم گفته می شود اگر بر روی زخمی گذاشته شوند مانع از ادامه خون ریزی می شوند.

«جنبیه» علاوه بر یمن در کشور عمان نیز به عنوان وسیله ای برای زینت و بخشی از لباس مردان استفاده می شود. در عمان، این خنجر یکی از نمادهای کشور عمان است و در پرچم این کشور هم نقش بسته شده است.

منبع: عصر ایران

گردآوری و تنظیم : یاشار نیازی

مارقوش / دايرة المعارف ترکمن صحرا
www.margush.ir
telfax: 0172-2221228
tel: 0172-2291449
mob:+98 9392291449

استفاده از مطالب سايت با قيد منبع مانعي ندارد.