مارقوش- دوتار، کمانچه و نوای موسیقی ترکمن صدایی است که از تاریخ می آید؛ از ایامی که نوازنده ترکمن «دون» می پوشید، «تلپک» بر سرش می گذاشت و روی اسب خود را یله می کرد تا صدای فرهنگ و منش قوم ترکمن باشد.
در جرگلان، شادی و سوز و غم موسیقی ترکمن دیگر صدایی ندارد، کمتر گوش نوازی می کند، به وجد نمی آورد و به فکر فرو نمی برد زیرا دیگر رمقی ندارد و فراموش شده است.
اهالی جرگلان حالا پس از سال ها دیگر دوتار را برای تزیین هم در خانه نگه نمی دارند و کسی فرزندش را برای یادگیری نزد بخشی نمی فرستد؛ بخشی که حتی در جشن ازدواج هم دیگر صدایش شنیده نمی شود.
تعداد فعالان موسیقی ترکمن روز به روز کمتر می شود البته کمتر کسی وارد این حیطه می شود تا این کورسو، این چراغ نیمه جان شعله ور شود و موسیقی که تلفیقی از هنر و فرهنگ قوم ترکمن است به فراموشی سپرده نشود.
در این باره «صفر محمدی» نوازنده و خواننده ترکمن که بیش از ۱۵ سال سابقه فعالیت در این عرصه را دارد، حال موسیقی کم فروغ ترکمن را نگران کننده توصیف می کند و می گوید: دیگر مانند گذشته کسی به فکر موسیقی ترکمن و حفظ این میراث ارزشمند نیست، هر چند مردم منطقه هنوز هم دوست دارند پای صدای بخشی های ترکمن و دوتار بنشینند و بعضی اوقات در جشن های محلی از من و همکارانم دعوت می کنند.او مهم ترین مسئله در این زمینه را اهمیت دادن و حمایت کردن از فعالان موسیقی می داند و خواستار رسیدگی به وضعیت بخشی های ترکمن می شود زیرا به گفته او با این که سال هاست فعالان عرصه موسیقی در جرگلان پیگیربیمه شان هستند، اما نتیجه ای نگرفته اند و کسی از آن ها آن طور که مستحق اش هستند، حمایت نمی کند.
او دغدغه تبلیغ این هنر را دارد که می تواند نقش بزرگی را در تقویت وحدت با اجرای موسیقی های مشترک اقوام ایفا کند و اظهارمی کند: خیلی وقت است که در جشنواره های استانی کمتر از فعالان موسیقی این منطقه استفاده می شود و موسیقی ترکمن به دیده شدن نیاز دارد.
آن طور که این فعال موسیقی خبر می دهد: برای راه اندازی خانه موسیقی مدت هاست مکانی اختصاص یافته اما اقدامی نشده و برای حل این مسئله باید چاره اندیشی شود.
یکی دیگر از فعالان این عرصه به بحث حضور در مراسم محلی اشاره می کند و می گوید: برای اجرای موسیقی در جشن ها به مجوز نیاز داریم که بارها به مسئولان گفته ایم اما نتیجه ای نداشته است.
به گفته «رامین» باید از نوازندگان ترکمن در جشنواره ها استفاده شود تا فرصتی برای تشویق علاقه مندان به این هنر به وجود بیاید.
او جذب جوانان مستعد به این هنر و آموزش و تربیت آن ها برای حفظ ارزش های فرهنگی و قومی را مهم برمی شمرد و از توجه نکردن مسئولان محلی به مقوله موسیقی ترکمن گلایه دارد.البته ناگفته نماند که سال گذشته مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان با فعالان موسیقی ترکمن نشستی را برگزار کرد و قول پیگیری حل مشکلات شان را داد اما به طور کامل عملی نشده است.
در این خصوص معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان از پیگیری برای بیمه شدن فعالان این عرصه و تکمیل پرونده و ارسال به وزارتخانه خبر می دهد و می گوید: به زودی مسئله بیمه اهالی موسیقی حل می شود.
حیدری با اشاره به تشکیل انجمن موسیقی در شهرستان راز و جرگلان، فعالان عرصه موسیقی ترکمن را با استعداد می داند و می افزاید: این شهرستان هنرمندان توانمندی دارد که از این ظرفیت در سال گذشته در شب های فرهنگی و هنری و برنامه های فرهنگی استفاده شده است و در نظر داریم از این ظرفیت بهره گرفته شود.
آن طور که او می گوید: از هنرمندان این منطقه برای حفظ، توسعه و اعتلای فرهنگ حمایت خواهد شد.
