فرش اردبیل

فرش اردبیل

فرش اردبیل نسخه اصلی فرش های ایرانی است

شاید معروف ترین فرش جهان، فرش اردبیل باشد که در موزه ویکتوریا و آلبرت در شهر لندن نگهداری می شود. این فرش از این جهت مشهور است که از روی آن نسخه برداری های بسیار متعددی انجام شده، به طوی که امروز در بسیاری از منازل، فرشهایی با طرح فرش اردبیل دیده می شود.

فرش اردبیل، معروفترین فرش جهان، موزه ویکتوریا

نمونه نسخه برداری شده از این فرش در منزل نخست وزیر انگلیس دیوید کامرون وجود دارد و آدولف هیتلر نیز نمونه ای از آن را در دفتر کار خود در برلین داشت.

این فرش و جفت آن که در موزه ای در لس آنجلس نگهداری می شود، در دوران شاه طهماسب صفوی(حدود سال 1540 میلادی)، بافته شدند.

فرش اردبیل توسط هنرمندی بنام مسدوک کاشانی، برای پوشش صحن آرامگاهی در شهر اردبیل بافته شده است.

از قطعات یکی از این فرش ها برای مرمت دیگری استفاده شده است. به همین جهت، نسخه موجود در شهر لندن نمونه کامل تری می باشد.

این فرش دارای تقارن مرکزی بوده و دقت به کار رفته در بافت، آن را در زمره ی یکی از بی نظیرترین آثار هنری در آورده است.

این اثر منحصر به فرد دارای حدود 50 گره در هر سانتی متر مربع است و در زمره فرش هایی است که به نام ترنجی خوانده می شوند. در هر طرف قسمت میانی این فرش یک چراغ بافته شده، که یک چراغ کوچک تر از دیگری است.

بافنده این فرش در نظر داشته، که فرش اردبیل در صحن یک آرامگاه استفاده می شود، به همین جهت چراغی را که در طرفی که عموم مردم در آن می نشسته اند کوچکتر بافته است و کسی که بر روی این فرش نشسته است، ابعاد دو چراغ را هماهنگ می بیند.

شواهد حاکی از آن است که این فرش ها از آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی و شاه اسماعیل صفوی به موزه های مذکور انتقال داده شده اند. فرش اردبیل دارای ابعاد 5.34*11.52 متر مربع بوده و از ریز بافت ترین فرشهای به جا مانده از دوره ی صفوی به شمار می روند.

بر اساس این گزارش در سال 1357 کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تصمیم به بازبافت قالی بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی گرفتند که کار مطالعه فرش اصلی در لندن توسط متخصصان ایرانی و خارجی شروع و شناسنامه علمی آن شامل مشخصات فنی ، تعداد و نوع گره ها ، نوع چله ،ابعاد و رنگ ها به دقت بررسی و تهیه شد.

طراحی این فرش توسط استاد قره باغی انجام گرفت و بازبافت آن توسط بافنده های معتبر ایران و تحت نظارت شورای عالی نظارت شروع و در سال 82 به اتمام رسید.

فرش بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی که در بعضی از کتابهای معتبر ایرانی و خارجی به نام قالی مسجد اردبیل از آن یاد شده، از سوی روزنامه ساندی تایمز در فهرست 50 شاهکار هنری برگزیده جهان، درجایگاه بیست و نهم قرار گرفت.

منبع:

گردآورنده و تنظیم: یاشار نیازی / مارقوش ترکمن صحرا

دایره‌المعارف ترکمن‌های ایران

www.margush.ir

استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع مانعی ندارد.