قربان دوردی ذلیلی

medeniyet1393/03/18

0 388

دوست نزديک ومعاصر سيدي ، قربان دوردي ذليلي ( 1795- 1850 م ) يکي از شعراي برجسته اين دوره است که مؤلف اشعار اجتماعي وعاشقانه زياد ميباشد. او خواهرزاده شاعر بزرگ ترکمن مخدومقلي فراغي بوده ودرسال 1795 ميلادي ( 1220 هـ ق ) متولد شده است. ذليلي تحصيلات خودرا در مدرسه ” شيرغازي ” خيوه به اکمال رسانيده ودرتاريخ ادبيات ترکمن يکي ازشعراي خوش قريحه وبا استعداد محسوب مي‌شود.

ذليلي درسال 1819 ميلادي هنگامي که خان خيوه محمد رحيم خان مقاومت ترکمن هارا درهم شکسته ، سرزمين شاعر را غارت ميکرد، ذليلي را به مثابه فرمانده نظامي که درنبرد رويا روي قرارداشت ، به اسارت در مي آورد. شاعر هفت سال را دراسارت بسر برده وقمست اعظم آثار خويش را نيز مثل مسعود سعد سلمان دراسارت سروده است.

قربان دوردي ذليلي بعدازمرگ محمد رحيم خان از خيوه فرار کرده به زادگاهش برميگردد. آثار اين شاعر رزمجو نيز به آفرينش ادبي سيدي مشابهت کلي داشته وبين هر دو مناسبات دوستانه خيلي نزديکي برقرار بوده است.

اشعار ذليلي ازبهترين نمونه هاي اشعار کلاسيک ترکمن محسوب ميشود که درآنها انديشه ها وافکار گوناگوني بازتاب يافته وحوادث و وقايع آنروز گار ترسيم گرديده است.

نمون? از شعر ذليلي :

بيگانه يغشي

اوتورشي بير، کونگلي آيه غرداش دان

شــــــــيرين ملاقات لي بيگانه يغشي

يوز مونگ منت بيلن بيريلن آشــــدان

ايسنگ طعام ياقـــــــمز دهانه يغشي

کونگليل بيرقوش، قين اوچمه سي بوسن سونگ

کايش آرتار غصــــه ســـــــري باســــــن سونگ

ديدينگينگ بولمان سـونگ عشقينگ تاسن سونگ

ســـــوزله ســـــنگ ســـــوزگيلـــــمز زبانه يغشي

آتسنگ نشانه دگر اوقينگ دوغري سي

بيرمنزله يتمز يوکينگ ايگـــــــري سي