آثار باستانیاخبار فرهنگیتورهای داخلی ایرانمقالات

موشخوشو

.jpg - موشخوشو

موشخوشو، جانوری منقرض شده یا افسانه ای؟

هیات باستان‌شناسی ایران و ایتالیا، بنایی را در نزدیکی تخت‌جمشید و در تپه باستانی «تل آجری» یافتند که در آن ردپای معماری بابلی در دوره هخامنشی دیده می‌شود.

کشف آجرهای لعابدار با نقش جانوران استوره ای و مقایسه آنها با آجرهای لعابدار دروازه معبد ایشتار در بابل این احتمال را تقویت می کند که این بنا نیایشگاهی از دوره کوروش بوده است که زیر نظر معماران و هنرمندان بابلی ساخته شده است.

یکی از این نقوش جانوری مربوط به «موشخوشو»، نماد جانوری خدای بایل «مردوک» است. نمادی که پس از آن، در هنر هخامنشی دیده نشد.

مردوک اژدهایی به نام «موشهوشو» یا «موشخوشو» داشت. موشخوشو mušḫuššu (sirrušu / sirrush) که از آن با نام اژدهای بابل (Babylon dragon) نیز نام برده می شود، در حقیقت نماد جانوری مردوک بود.

این جانور بر اساس نگاره هایی که از او بر روی دیوارهای دروازه ایشتار (این دروازه توسط نبوکدنصر II در حدود 575 سال قبل از میلاد ساخته شده) در شهرکهن بابل نقش شده بود، دارای بدنی فلس دار با چنگال های بزرگ در پاها و گردن بلند و دم دراز، و سری کوچک با زبانی شبیه زبان سوسمار و زائده شاخی شکل بر روی سر بوده است.

اژدهای مردوک، «موشخوشو» چهره ای رام و آرام ولی قوی دارد و او را در برقراری نظم و آرامش بخشیدن به مردمان یاری می‌کند و از این روی بر دروازه های معبد ایشتار در بابل نقش می‌بندد.

بر دروازه ایشتار، افزون بر نگاره های موشخوشو، نگاره هایی نیز از گاو و شیر دیده می شود. نگاره های گاو و شیر دقیقا در اندازه های طبیعی خود هستند و هیچ تغییر نمادینی در اندام آنها دیده نمی شود نگاره گاو بسیار شبیه Aurochs جد گاوهای امروزی است.

نگاره شیر هم شباعت عینی به شیر ایرانی یا Panthera leo persica دارد که نسل آن هم اکنون در ایران منقرض شده است.

بررسی این نگاره ها و مقایسه آنها با نگاره “موشخوشو” که دارای بدنی پولک دار با چنگال های بزرگ در پاها و گردن بلند و دم دراز، و سری کوچک با زبانی همانند زبان سوسمار و افزوده ای شاخ مانند بر روی سر است، این پرسش را در اندیشه بیننده جستجوگر پدیدار می کند که اگر شیر و گاو در این نگاره ها در اندازه های طبیعی خود هستند آیا “موشخوشو” نیز یادآور جانوری منقرض شده بوده یا تنها یک جانور استوره ای و نمادین بوده است؟

به نظر می رسد که ریخت شناسی “موشخوشو” شباهت زیادی به گونه ای دایناسور به نام “سوسمار موشی” یا Mussaurus معادل mouse lizard از راسته سوسمارپاسانان (سوروپودومورف‌ها / Sauropodomorpha) دارد. سوسمارپاسانان جانورانی گیاه‌خوار در اندازه های کوچک تا بسیار تنومند بوده‌اند و ویژگی بارز آن‌ها گردن‌های دراز و سرهای کوچک آن‌ها بوده است.

بر اساس اطلاعات ثبت شده فعلی می دانیم که گونه هایی از “سوسمار موشی” ها در حدود 215 میلیون سال پیش می زیسته اند و با وجود این که سنگواره‌های ردپا و استخوان‌هایی از دایناسورها چند سال پیش در برخی از بخش های ایران یافت شد،اما اطلاعات بیشتری در این باره هنوز در دسترس نیست.

نوشته های مشابه

2 دیدگاه

  1. موشخوشو جانوری جذاب است که بالطبع بر آمده از بقایای کهن است و هر روز که می گذرد گزاره ای دیگر از رهگذر تاریخ نمود می یابد شگفتا شیرازه ی آفرینش که بی دلیلی دلالت نکرد و بی درایتی تدبیر نکرد خدای را که تنها خود آی اوست سوگند که جهان اگر چها دارد از ذات خدای دارد و موشخوشو هم ره برین طریق دارد.عجب جانوری ست موشخوشو که ره به ره دار نمود و نقش شگفتی را بر هنر نمود هنری که هنرمند لایزال به هنر کشید.من نام موشخوشو را تنها از سایت شما شنیدم و حدیث نوبرانه ی خبر را از شما دریافتم بابت هوای تازگی اخبارتان بر لب جوی اینترنت می نشینم تا که مگر عروس گل از نوبهار گوید و سازی دیگر از نغمه ساز وجود بسراید و به غایت آهنگی دیگر پی برم و از راز گل تا طاق مینا و از موش تا موشخوشو را دریابم.

  2. موشخوشو نماد انسان کامله که نیروی آگاهی رو که بسیار سرکشه مهار کامل کرده و نیروی آفرینش آگاهی رو به اختیار گرفته(دیو نفس رو نابودکامل کرده=رستم وجودی که۷خوان رو با سربلندی و سلامت وبا استفاده از رخش تن شگفت انگیزش پیروزبخت گذرانده=کوکالکن کامل یا ماری که به۲پر زرینش رسیده یا پر درآورده=پوروشایی که با بهره از پراکریتی به پوروشای برتر و حتا به مقام ایشوره رسیده)
    کوروش خودش پیرو کیش مهر(آیین میترا)بوده و در این آیین برای واسطه گری بین زمین و آسمان باید میترا گاو نر نفسش رو کشته باشه
    کوروش همسانی میبیننه بین۲جهان بینی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا